تصميم گيري
تصميم گيري به مهارت انتخاب بهترين گزينه در هنگام مواجه با موقعيتي است كه چندين پاسخ داشته باشد .
حل مسئله
حل مسئله به فرآيندي گفته مي شود كه در هنگام بروز مشكل اطلاعات كافي در اختيار هست اما هيچ جوابي براي حل مشكل نمي توان يافت.
براي شركت در دوره تصميم گيري گروهي و تكنيك هاي حل مسئله كليك كنيد.
تصميم گيري
تصميم گيري به مهارت انتخاب بهترين گزينه در هنگام مواجه با موقعيتي است كه چندين پاسخ داشته باشد .
حل مسئله
حل مسئله به فرآيندي گفته مي شود كه در هنگام بروز مشكل اطلاعات كافي در اختيار هست اما هيچ جوابي براي حل مشكل نمي توان يافت.
براي شركت در دوره تصميم گيري گروهي و تكنيك هاي حل مسئله كليك كنيد.
شيوه هاي مختلف تصميم گيري
-1تصميم گيري احساسي
مبناي اين انتخاب اين است كه احساس فرد چه چيزي را درست مي داند؟ در اينجا تاكيد بر حس دروني، ترجيحات ذهني و ارزشهاي شخصي فرد است، نه اينكه چه فكري مي كند؟!
– 2تصميم گيري اجتنابي
–فرد لزوم تصميم گيري را انكار مي كند.
–اميدوار است همه چيز خود به خود درست شود.
–از تكنيك به تاخير انداختن كارها استفاده مي كند.
–هدف فرد آسايش رواني كوتاه مدت اما به هزينه گزاف مي باشد.
– 3تصميم گيري تكانه اي
–فرد به سرعت و بر مبناي اتفاقات ناگهاني تصميم مي گيرد و هيچگونه ارزيابي منطقي از حقايق ندارد.
– 4تصميم گيري مطيعانه
–فرد بر اساس انتظارات ديگران تصميم مي گيرد.
–ويژگي اصلي اين روش انفعال است.
–فرد اجازه مي دهد ديگران براي وي تصميم بگيرند.
– 5تصميم گيري اخلاقي
–مبناي تصميم گيري يك منبع اخلاقي است كه مي تواند به تعليمات مذهبي مربوط باشد يا بر اساس اصول اخلاقي شخصي تصميم بگيرد.
-6 تصميم گيري منطقي
–فرد به طور بي طرفانه و منطقي تمامي اطلاعات مهمي كه به تصميم مربوط است را ارزيابي مي كند و سپس با توجه به اهداف خود بهترين تصميم را مي گيرد.
مراحل فرايند حل مسئله و تصميم گيري
-1خود آگاهي هيجاني
شايد به نظر شما خنده دار باشد كه وقتي با مشكلي مواجه هستيد يا مي خواهيد تصميمي بگيريد در ابتدا با خود فكر كنيد : (( من با يك مشكل مواجه شده ام)) و يا (( من در حال تصميم گيري هستم)).
اما بكار بردن اين جزء از خودآگاهي به شكل گفتار دروني باعث مي شود كه ذهن ما معطوف به مساله يا تصميمي شود كه با آن مواجهيم.
تعريف خودآگاهي هيجاني
–آگاهي نسبت به احساسات و هيجانات در موقعيتهاي مختلف
اجزاي خود آگاهي هيجاني
1. آگاهي داشته باشيم كه بايد مشكلي را حل كنيم يا تصميمي بگيريم.
.2 به خود بقبولانيم كه مشكلات ، واقعيات زندگي اند و بسياري از مواقع راه حل دارند.
.3 با بكار بردن گفتارهاي دروني مثبت مانع از فعال شدن افكار ناكارآمد شويم.
افكار ناكارآمد چيست؟
–در مواجهه با يك مشكل ممكن است يكسري افكار ناكارآمد فعال شوند كه منجر به عملكرد ضعيف فرد شود، مثل :
.1 هر چه بلاست بر سر ماست.
.2 هر چه سنگه پاي لنگه!
3. من بي عرضه ام.
.4 من آدم به درد نخوري هستم.
جملات فوق مشتي از افكار ناكارآمدي هستند كه به شكل گفتار دروني در رويارويي با مشكلات روزمره باعث مي شوند كه ما نتوانيم بخوبي از پس حل مسئله يا اخذ تصميم برآييم.
اينجاست كه خود آگاهي هيجاني به شكل بكار بردن گفتارهاي دروني مناسب مي تواند بر اين افكار ناكارآمد غلبه كند، مثل:
.1 مشكل براي هر كسي پيش مي آيد و براي من هم پيش آمده است.
.2 اين يك امتحان الهي است.
.3 قدرت من خيلي بيشتر از اينهاست.
.4 اين تمرين است و باعث مي شود كه قوي تر شوم.
– 2تعريف دقيق مسئله يا تصميم
–خوب تعريف كردن مسئله ، نيمي از حل آن است.
–براي تعريف مسئله بايد به 6 سوال توجه كنيم:
.1 مشكل چيست؟ (WHAT)
.2 مشكل از چه زماني ايجاد شده است؟ (WHEN)
3.مشكل در كجا به وجود آمده است؟ (WHERE)
4. چه كساني در ايجاد مشكل نقش داشته اند؟ (WHO)
5. چرا مشكل ايجاد شده است؟ (WHY)
.6 چگونه مشكل ايجاد شده است؟ (HOW)
طبقه بندي مشكلات
1. واضح (Well-Defined): به مشكلاتي گفته مي شود كه فقط يك راه حل صحيح دارند. مثلا“ براي قبولي در يك امتحان (مشكل) نمره بالاي 10(راه حل) لازم است.
2 .مبهم(Ill-Defined): به مشكلاتي گفته مي شود كه براي رفع آنها راه حلهاي صحيح متعددي وجود دارد و شما بايد بر اساس هدفي كه داريد تصميم بگيريد كه كدام راه حل شما را در رسيدن به هدف بيشتر كمك مي كند.
3.تهيه فهرستي از راه حل ها يا تصميمات مختلف
–در اين مرحله بايد خوب فكر كنيد و تمامي راه حلهاي ممكن را فهرست نماييد.
–سعي كنيد ذهن خود را باز نگه داشته و بدون اعمال خود سانسوري هر راه حلي را كه به ذهنتان رسيد يادداشت كنيد.
–در اين مرحله كميت راه حلها و تصميمات مختلف مهمتر از كيفيت آنهاست، چون به اين شكل بدون ايجاد محدوديت براي ذهن ، هر راه حل يا تصميمي كه به ذهنتان آمد بدون در نظر گرفتن درست يا نادرست بودن يا منفي يا مثبت بودن، آنرا يادداشت مي كنيد.
حل مسئله و تصميم گيري
–ارزيابي گزينه ها و انتخاب بهترين راه حل
–در اين مرحله مهم است كه به مزايا و معايب گزينه ها بينديشيد!
–از خود بپرسيد كه اگر از اين راه حل استفاده كنم چه اتفاقي خواهد افتاد؟
– به عبارتي قبل از انجام هر كاري سعي كنيد نتيجه آن كار را پيش بيني كنيد.
براي مبارزه با اين افكار ناكارآمد بايد كه :
1.اعتماد به نفسمان را بالا ببريم.
2 .پيامدهاي راه حل را پيش بيني كنيم.
3. با افراد ديگر مشورت كنيم (يك فرد توانمند كسي نيست كه تواناييهاي عديده اي دارد بلكه كسي است كه ميتواند از تواناييهاي ديگران استفاده كند)
4. به طور دقيق مشخص كنيد كه چه كاري ، كجا، چه موقع و توسط چه كسي بايد انجام شود.
مرحله ششم حل مسئله و تصميم گيري
ارزشيابي
–پس از اجراي راه حل انتخاب شده، بايد ارزيابي انجام شود كه آيا راه حل مورد نظر موثر و رضايت بخش بوده يا خير.
–اگر راه حل انتخاب شده موثر بوده، چه بهتر.
–در غير اين صورت بايد مراحل حل مسئله را مرور كنيد و ببينيد در كجا اشكال وجود داشته كه مشكل حل نشده است.
براي شركت در دوره تصميم گيري گروهي و تكنيك هاي حل مسئله كليك كنيد.